Published on

Raid Nedir? Raid Seviyeleri(RAID 0, RAID 1, RAID 5, RAID 10)

Authors
  • avatar
    Name
    Alperen Önal
    Twitter
  • RAID (Redundant Array of Independent Disks), birden fazla fiziksel diski birleştirerek veri güvenliğini ve performansını amaçlayan bir veri depolama teknolojisidir.
  • RAID, verileri seri veya paralel bir şekilde farklı fiziksel disklerde depolayarak, veri kaybını engellemeyi ve performansı arttırmayı amaçlar.
  • Günümüzde sunucularda, veri merkezlerinde, film/video studiolarında sıkça kullanılmaktadır.
  • RAID, kullanım amacına göre farklı veri dağıtım yöntemlerini kullanır. Bu yöntemler RAID seviyeleri ismiyle kategorize edilmektedir.
  • Birden fazla fiziksel disk, işletim sistemi tarafından tek bir mantıksal disk olarak görülür ve yönetilir.
  • Mantıksal olarak peş peşe gelen veriler şerit (strip) boyunca yazılır.

En Yaygın RAID Seviyeleri Nedir?

  1. RAID 0

    • Veriler, diskler arasında paralel olarak bölünür (striping). Her bir disk verinin bir kısmını tutar.
    • Avantajları: Paralel erişime imkan verdiği için yüksek okuma/yazma hızları sunar.
    • Dezavantajları: Veri yedeği yoktur. Disklerin sadece bir tanesi arızalandığında verilerin bütünlüğü bozulacak haliyle kaybolacaktır.
RAID0

Şekil 1. örnek bir fiziksel RAID 0 görseli.

RAID0

Şekil 2. örnek bir fiziksel RAID 0 görseli.

  1. RAID 1 (Mirroring)

    • Verilerin her disk üzerinde kopyaları bulunur.
    • Veri güvenliği sağlanır çünkü bir disk arızalansa bile diğer diskler sayesinde veri bütünlüğü korunacaktır.
    • Okuma isteği ayna ve veri disklerine aynı anda gönderilir hızlı olandan okunur.
    • Ayna ve veri disklerine paralel olarak yazma işlemi yapılır. Yavaş olan disk yazma süreci boyunca bekleme gecikmesi yaratacaktır.
    • Veri diski sayısı N ise toplam disk sayısı 2×N2 \times N olacaktır.
    • Avantajları: Veri kaybı riski minimalize edilir. Bir disk arızalansa bile diğer diskler veri bütünlüğünü korur.
    • Dezavantajları: Yüksek maliyet.
RAID1

Şekil 3. örnek bir fiziksel RAID 1 görseli.

  1. RAID 5 (Striping with Parity)
  • Veri, tıpkı RAID 0'daki gibi diskler arasında paralel olarak dağılıtır, ancak her diske parity (eşlik) bilgisi eklenerek, veri kaybı durumunda kaybolan verinin tekrar oluşturulmasını sağlar.
  • En popüler RAID seviyelerinden biridir.
  • n adet disk kullanıldığında, bu disklerden 1 tanesi parity saklamak için ayrılır. Örneğin 4 adet disk varsa 1 tanesi parity için ayrılacaktır.
  • Parity, verinin XOR işlemiyle elde edilen eşlik bitleriyle meydana gelir.
  • Avantajları: Paralel erişimden dolayı yüksek performans sağlar ve parity sayesinde de veri güvenliğini sağlar. Minimum 3 disk gereklidir.
  • Dezavantajları: Parity her yazma işleminde hesaplanmaktadır bu da donanıma ek bir yük bindirerek performansı biraz düşürebilir. Parity'leri depolamak için ek olarak disk ihtiyacı vardır.
RAID5

Şekil 3. örnek bir fiziksel RAID 5 görseli.

  1. RAID 6 (Striping with Double Parity)
  • RAID 5'in bir uzantısıdır. İki parity bloğu ekleyerek iki diskin arızalanması durumunda bile veri bütünlüğü korunur.
  • Avantajları: Yüksek veri güvenliği.
  • Dezavantajları: Daha fazla disk alanı kullanılır ve performansı RAID 5'den düşük olabilir.
  1. RAID 10 (1+0)
  • İsmi RAID 1+0'dan gelmektedir. İsminden de anlaşılacağı gibi RAID 0 ve RAID 1'in birleştirilmiş halidir.
  • En az 4 disk gereklidir.
  • Avantajları: RAID 0'ın hızından, RAID 1'in veri bütünlüğü güçlerinden faydalanır.
  • Dezavantajları: Kapasitenin sadece %50'si kullanılabilir. Örneğin 4 TB'lik mantıksal diskinizin yalnızca 2TB'sini verilerinizi depolamak için kullanabilirsiniz.
RAID 10

Şekil 3. örnek bir fiziksel RAID 10 (1+0) görseli.